Trong văn bản gửi đến Ban Dân nguyện của Quốc hội, cử tri 6 tỉnh nêu trên vừa có đề nghị điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và người phụ thuộc và điều chỉnh biểu thuế lũy tiến từng phần đảm bảo phù hợp với thực tế, đặc biệt là sau khi tăng lương kể từ ngày 1-7. Ban Dân nguyện của Quốc hội đã có công văn chuyển đề nghị trên cho Bộ Tài chính.
Trước đó từ cuối năm 2022, cử tri các tỉnh thành Phú Thọ, Đà Nẵng… và mới nhất là vào tháng 7 vừa qua, cử tri TP.HCM cũng kiến nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh. Vì mức đang giảm trừ gia cảnh là 11 triệu đồng/tháng với người nộp thuế và 4,4 triệu đồng/tháng với người phụ thuộc là quá thấp…
Mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế cao hơn 2,2 lần thu nhập bình quân đầu người
Về đề nghị này, Bộ Tài chính trả lời mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế, người phụ thuộc của người nộp thuế là mức cụ thể theo mặt bằng chung của xã hội, không phân biệt người có thu nhập cao hay thấp, với nhu cầu tiêu dùng khác nhau. Cá nhân có khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo thì luật đã có quy định giảm thuế cho các trường hợp này.
Mức giảm trừ gia cảnh cụ thể cần được nghiên cứu, tính toán một cách kỹ lưỡng, đảm bảo cao hơn GDP bình quân đầu người, tiền lương tối thiểu vùng, mức chi tiêu bình quân đầu người trong một giai đoạn nhất định.
Dẫn lại số liệu Báo cáo khảo sát mức sống dân cư năm 2023 của Tổng cục Thống kê công bố, Bộ Tài chính cho hay thu nhập bình quân đầu người/tháng của Việt Nam trong năm 2023 là 4,96 triệu đồng. Nhóm hộ có thu nhập cao nhất gồm 20% dân số giàu nhất có thu nhập bình quân là 10,86 triệu đồng/tháng/người.
Nên mức giảm trừ cho người nộp thuế hiện nay là 11 triệu đồng/tháng là hơn 2,2 lần so với mức thu nhập bình quân đầu người (cao hơn nhiều so với mức phổ biến mà các nước đang áp dụng từ 0,5 – 1 lần), đồng thời cũng cao hơn mức thu nhập bình quân của nhóm 20% dân số có thu nhập cao nhất. Mức giảm trừ đối với người phụ thuộc cũng gần với mức thu nhập bình quân đầu người hiện nay.
“Với mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế hiện nay là 11 triệu đồng/tháng và cho mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng thì người có thu nhập từ tiền lương, tiền công ở mức 17 triệu đồng/tháng (nếu có 1 người phụ thuộc) hay mức 22 triệu đồng/tháng (nếu có 2 người phụ thuộc), sau khi trừ các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp… cũng chưa phải nộp thuế thu nhập cá nhân” – Bộ Tài chính trả lời.
Chỉ số giá biến động từ năm 2020 đến nay mới hơn 11%
Còn đối với biến động của chỉ số giá tiêu dùng, Bộ Tài chính cho rằng theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng của năm 2020 tăng 3,23%; năm 2021 tăng 1,84%; năm 2022 tăng 3,15% và năm 2023 tăng 3,25%. Như vậy, kể từ thời điểm tăng mức giảm trừ gia cảnh gần nhất là năm 2020 đến nay, chỉ số giá tiêu dùng mới tăng 11,47%, do đó theo quy định thì chưa thể điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh.
Theo Bộ Tài chính, thuế thu nhập cá nhân điều tiết vào thu nhập của cá nhân. Việc thực hiện chính sách thuế thu nhập cá nhân có vai trò rất quan trọng để triển khai chính sách phân phối lại.
Cùng với các nguồn thu khác, nguồn thu từ thuế thu nhập cá nhân đã tạo nên quỹ ngân sách nhà nước để đáp ứng rất nhiều các nhu cầu chi cho đầu tư phát triển, an ninh quốc phòng, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo.
Hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Tài chính đang rà soát, đánh giá tổng thể Luật Thuế thu nhập cá nhân trong đó có nội dung về mức giảm trừ gia cảnh, biểu thuế lũy tiến từng phần… để báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung theo chương trình xây dựng luật của Quốc hội, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội của Việt Nam, cũng như thông lệ quốc tế.
Dự kiến dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi sẽ được đăng ký chương trình xây dựng luật vào năm 2025, trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 10-2025 và thông qua vào tháng 5-2026.