Reuters đưa tin ngày 25.6, một nghiên cứu mới của Trung tâm Địa Kinh tế, Hội đồng Đại Tây Dương (Mỹ) cho thấy đồng USD vẫn là đồng tiền dự trữ chính của thế giới và cả đồng euro hay các nước BRICS đều không thể giảm sự phụ thuộc toàn cầu vào đồng USD.
Báo cáo mang tên “Giám sát sự thống trị của đồng USD” cho biết đồng USD tiếp tục thống trị trong dự trữ ngoại hối, hóa đơn thương mại và giao dịch tiền tệ trên toàn cầu; vai trò của USD là đồng tiền dự trữ toàn cầu chính được đảm bảo trong thời gian ngắn và trung hạn.
Sự thống trị của đồng USD – hay vai trò to lớn của đồng USD trong nền kinh tế thế giới – gần đây đã được củng cố nhờ nền kinh tế Mỹ mạnh mẽ, chính sách tiền tệ thắt chặt hơn và rủi ro địa chính trị gia tăng, ngay cả khi sự phân mảnh kinh tế đã thúc đẩy các nước BRICS chuyển sang các đồng tiền dự trữ quốc gia và quốc tế khác.
Báo cáo của Hội đồng Đại Tây Dương cho hay, các biện pháp trừng phạt Nga của phương Tây sau khi Mátxcơva tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina đã thúc đẩy các nước BRICS nỗ lực phát triển một liên minh tiền tệ, một đồng tiền chung BRICS, nhưng nhóm này chưa đạt được tiến bộ trong nỗ lực phi USD.
BRICS là một nhóm các nền kinh tế mới nổi bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi, Iran, Ai Cập, Ethiopia, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE).
Theo Hội đồng Đại Tây Dương, hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới (CIPS) của Trung Quốc đã bổ sung thêm 62 bên tham gia trực tiếp trong 12 tháng tính đến tháng 5.2024, tăng 78%, nâng tổng số lên 142 bên tham gia trực tiếp và 1.394 bên tham gia gián tiếp.
Các cuộc đàm phán xung quanh hệ thống thanh toán nội bộ BRICS vẫn còn ở giai đoạn sơ khai, nhưng các thỏa thuận song phương và đa phương trong nhóm có thể tạo cơ sở cho một nền tảng trao đổi tiền tệ. Tuy nhiên, báo cáo cho biết, những thỏa thuận này không dễ dàng mở rộng vì chúng được đàm phán riêng lẻ.
Báo cáo lưu ý, Trung Quốc đã tích cực hỗ trợ thanh khoản đồng nhân dân tệ thông qua giao dịch với các đối tác thương mại của mình, nhưng tỉ trọng đồng nhân dân tệ trong dự trữ ngoại tệ toàn cầu đã giảm xuống 2,3% từ mức đỉnh 2,8% vào năm 2022.
Báo cáo cho biết, điều này có thể là do mối quan ngại của các nhà quản lý dự trữ ngoại hối về nền kinh tế Trung Quốc.
Báo cáo lưu ý, đồng euro – từng được coi là đối thủ cạnh tranh với vai trò quốc tế của đồng USD – cũng đang suy yếu trong vai trò một loại tiền tệ thay thế, khi những người muốn giảm rủi ro chuyển sang dự trữ vàng.
Theo báo cáo, các biện pháp trừng phạt Nga khiến các nhà quản lý dự trữ sợ rằng đồng euro cũng có nguy cơ gặp rủi ro địa chính trị tương tự như đồng USD. Những lo ngại xung quanh sự ổn định kinh tế vĩ mô, hợp nhất tài chính và việc thiếu liên minh thị trường vốn châu Âu cũng làm tổn hại đến vai trò quốc tế của đồng euro.
