Tiếp tục bàn
Theo TKV, việc thu hồi giấy phép, lấy lại mặt bằng giao cho Công ty Pt.Vietmindo Energitama, 100% vốn Indonesia (Vietmindo) để TKV mở rộng khai thác đã được bàn thảo từ nhiều năm qua, với rất nhiều cuộc họp, văn bản chỉ đạo từ chính phủ tới các bộ, ngành, địa phương.
Tuy nhiên, đến nay, một khai trường than rộng lớn của Vietmindo tại phường Vàng Danh, TP.Uông Bí, với trữ lượng than đẹp còn lại là khá lớn, đã dừng khai thác nhưng vẫn nằm trong sự quản lý của công ty này.
Để tiếp tục giải quyết vấn đề này, UBND tỉnh Quảng Ninh đề nghị TKV tiếp tục bám sát Bộ Tài nguyên và Môi trường đề phê duyệt Đề án đóng cửa mỏ than Đồng Vông – Uông Thượng theo đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại Thông báo số 139/TB-VPCP ngày 19/4/2023 của Văn phòng Chính phủ. Giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Ninh khẩn trương làm việc với các cơ quan chức năng của Bộ Kế hoạch và Đầu tư để Bộ sớm có văn bản hướng dẫn việc chấm dứt hoạt động đầu tư của dự án.
Theo TKV, ngày 19.4.1991, Công ty Than Uông Bí, thuộc TKV được giao ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Vietmindo. Theo đó, Vietmindo đầu tư toàn bộ máy móc, công nghệ để khai thác trong 30 năm mỏ than Đồng Vông – Uông Thượng, phường Vàng Danh, TP.Uông Bí. Lợi nhuận được chia theo tỉ lệ 90% cho Vietmindo và 10% còn lại là của Công ty Than Uông Bí. Mỏ than lộ thiên có diện tích trên 1.000 ha, là nơi có vỉa than tốt hạng nhất ở Quảng Ninh, đồng thời có điều kiện khai thác rất thuận lợi.
Đã khai thác đủ số lượng theo giấy phép
Vì nhiều lý do, đến năm 1997, Vietmindo mới bắt đầu khai thác than tại đây.
Theo hợp đồng, Vietmindo chỉ được phép khai thác để xuất khẩu và mỗi năm chỉ được khai thác 500.000 tấn than thương phẩm, tương đương khoảng 750.000 tấn than nguyên khai. Tuy nhiên, công ty này thường xuyên khai thác vượt con số nói trên.
Cũng theo giấy phép, Vietmindo được khai thác đến năm 2021, nhưng bị giới hạn ở sản lượng 6,25 triệu tấn than sạch. Theo đó, kể cả khi chưa tới năm 2021 nhưng sản lượng đủ 6,25 triệu tấn thì các bên liên quan sẽ xem xét dừng hay gia hạn giấy phép.
Theo số liệu của TKV, tính từ năm 1997 đến hết năm 2018, Công ty Vietmindo đã khai thác được tổng cộng trên 10 triệu tấn than sạch, tương đương với 13,5 triệu tấn than nguyên khai, trong đó xuất khẩu trên 8,6 triệu tấn.
Tuy nhiên, theo quy định, việc áp dụng giới hạn sản lượng 6,25 triệu tấn chỉ tính từ năm 2009 khi lần đầu có Luật Khoáng sản.
Và như vậy, từ năm 2009 đến hết năm 2018, Cty Vietmindo khai thác được trên 6,1 triệu tấn than sạch.
Dẫu vậy, dù tính theo phương án nào thì đến thời điểm hết hạn giấy phép năm 2021, theo TKV, số lượng than khai của Công ty Vietmindo cũng đã đạt ít nhất 6,25 triệu tấn.
Hiện Công ty Vietmindo đã dừng các hoạt động khai thác. Tuy nhiên, việc bàn giao mặt bằng vô cùng khó khăn do hai bên còn vướng mắc nhiều thủ tục. Đại diện UBND TP.Uông Bí cho biết, tính đến nay, Công ty Vietmindo mới bàn giao cho thành phố khoảng 60ha trong tổng số hàng trăm ha trong ranh giới mỏ đã giao cho công ty này.
Theo quy định, chỉ khi nào Vietmindo bàn giao toàn bộ mặt bằng thì chính quyền địa phương mới cùng với các sở, ngành, đơn vị liên quan làm các thủ tục tiếp theo để giao cho TKV.
Trước đó, vào tháng 4.2019, trả lời Báo Lao Động, lãnh đạo Cty Vietmindo cho biết, đã có công văn xin cho gia hạn thêm 20 năm nữa tại mỏ than trên ở phường Vàng Danh, TP.Uông Bí.
Vị này cho hay, theo giấy phép, công ty được khai thác ở khu vực Uông Thượng và Đồng Vông, nhưng tới thời điểm 2019, công ty mới chỉ khai thác ở Uông Thượng. Ngay tại Uông Thượng, trữ lượng còn khoảng 1,5 triệu tấn; trong khi trữ lượng tại Đồng Vông là khoảng 12 triệu tấn.
Sau đó, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh có công văn gửi Công ty Vietmindo thông báo về việc hợp đồng thuê đất đối với khu vực công ty này được Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cấp phép khai thác than tại Uông Thượng, phường Vàng Danh, TP.Uông Bí đã hết hạn.
Trường hợp Công ty Vietmindo muốn tiếp tục thuê đất thì phải căn cứ vào nhiều yếu tố, trong đó có việc liệu có được các bộ, ngành liên quan đồng ý gia hạn giấy phép khai thác hay không.
Tuy nhiên, trong công văn gửi Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam ngày 22.12.2021, TKV đề nghị không gia hạn giấy phép và đóng cửa mỏ ngay sau khi giấy phép hết hiệu lực.
