Nghị viện châu Âu sẽ kiện Ủy ban châu Âu (EC) về quyết định vào cuối năm ngoái nhằm giải phóng hàng tỉ euro trong quỹ gắn kết cho Hungary.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đưa ra quyết định giải phóng quỹ để đổi lấy sự ủng hộ của Budapest đối với viện trợ cho Kiev. Lý do Ủy ban châu Âu đưa ra là Hungary đã đạt được tiến bộ trong việc tăng cường “độc lập tư pháp”.
Động thái này diễn ra ngay trước cuộc họp của Hội đồng châu Âu nhằm thảo luận về gói viện trợ quân sự trị giá 50 tỉ euro cho Ukraina mà Budapest đang trì hoãn, cũng như việc mở các cuộc đàm phán về tư cách thành viên EU với Kiev.
Tờ Financial Times đưa tin, ngày 14.3, các nhà lãnh đạo nhóm Đảng Nhân dân châu Âu (EPP) của Nghị viện châu Âu đã đồng ý đệ đơn kiện lên Tòa án Công lý Châu Âu. Theo Financial Times, động thái này có thể làm phức tạp nỗ lực tranh cử nhiệm kỳ chủ tịch ủy ban thứ hai của bà Ursula von der Leyen trong năm nay.
Chủ tịch Nghị viện châu Âu Roberta Metsola cho biết sẽ đệ đơn kiện Ủy ban châu Âu trước ngày 25.3.
“Chúng tôi muốn đảm bảo rằng, tiền của người nộp thuế được xử lý phù hợp với các hiệp ước. Đây không phải là vấn đề chính trị đối với EPP, đây không phải là vấn đề bầu cử, chúng tôi chỉ muốn có sự rõ ràng về mặt pháp lý” – ông Petri Sarvamaa, người phát ngôn của EPP trong ủy ban ngân sách cho biết.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng, quyết định hỗ trợ Hungary được đưa ra bởi toàn thể ủy viên chứ không chỉ riêng bà von der Leyen.
Ủy ban châu Âu bác bỏ các cáo buộc. Phát ngôn viên Christian Wigand tuyên bố: “Ủy ban đã tuân thủ đầy đủ luật pháp EU và sẽ bảo vệ quyết định của mình trước tòa án EU”.
Quyết định giải phóng quỹ cho Budapest của bà Von der Leyen đã vấp phải phản ứng dữ dội từ các nghị sĩ EU vào thời điểm đó, những người đã cáo buộc bà nhượng bộ Thủ tướng Hungary Viktor Orban.
Nhà lãnh đạo Hungary công khai tuyên bố Budapest sẽ ngừng phản đối việc tài trợ cho Ukraina chỉ khi Brussels dỡ bỏ phong tỏa các khoản tiền mà Budapest đáng lẽ được hưởng. Ông Orban nhiều lần lập luận rằng viện trợ của Brussels cho Kiev không mang lại kết quả rõ ràng nào trong cuộc xung đột với Nga.
Cuối năm 2022, EU đóng băng 22 tỉ euro (23 tỉ USD) dành cho Hungary, với lý do lo ngại về tính độc lập của các thẩm phán và Budapest bị cáo buộc vi phạm Hiến chương về các quyền cơ bản của EU về các vấn đề như di cư, quyền LGBTQ và tự do học thuật.
Trong tháng này, EU đã giải phóng một đợt tài trợ khác bị đóng băng trước đây cho Hungary, với lý do Budapest được cho là đã đạt được tiến bộ về bình đẳng giới. Quyết định này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Hungary bỏ phiếu phê chuẩn đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển.
EU vẫn đang có khoảng 19 tỉ euro trong khoản tài trợ ban đầu dành cho Hungary, một nửa trong số đó bao gồm các khoản tài trợ phục hồi sau đại dịch COVID-19 và phần còn lại là “quỹ gắn kết” được phân bổ cho các thành viên của khối.
