Thị trường chứng khoán những ngày vừa qua phải chứng kiến tình cảnh hàng loạt các cổ phiếu lớn nhỏ liên tục lau sàn. Trước bối cảnh đó, nhiều công ty đăng ký mua với số lượng cổ phiếu quỹ rất lớn và tổng lượng tiền mà nhóm doanh nghiệp này mua cổ phiếu quỹ có thể lên đến con số ngàn tỉ đồng.
Đáng chú ý như việc PAN Group công bố mua đến 10% lượng cổ phần đang lưu hành, tương đương 21,6 triệu cổ phiếu. Hay như Công ty Cường Thuận Idico dự định mua lại 15,7 triệu cổ phiếu, Công ty Bất động sản và đầu tư VRC muốn mua lại tối đa 10 triệu cổ phiếu quĩ, tương đương 20% tổng số cổ phiếu đang lưu hành…
Hầu hết lý do được các doanh nghiệp này đưa ra cho việc gom lượng lớn cổ phiếu quỹ là do thị giá cổ phiếu đang ở mức thấp hơn giá trị thực nên việc mua vào cổ phiếu chính là bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp và cổ đông. Ngoài ra, động thái mua cổ phiếu quỹ cũng là một biện pháp giúp doanh nghiệp tránh khỏi các thế lực khác gom mua cổ phiếu khi giá lao dốc để thao túng, nắm quyền kiểm soát công ty.
Chính vì vậy, không chỉ là các doanh nghiệp, thậm chí có không ít người nội bộ, người có liên quan cũng đang rục rịch gom. Đáng chú ý có thể kể đến việc con trai ông Trần Đình Long, Chủ tịch Hòa Phát (mã HPG) đăng ký mua 20 triệu CP HPG. Thương vụ trị giá hàng trăm tỉ đồng cho thấy niềm tin của gia đình vị chủ tịch vào con đường dài hạn của HPG, cho dù dịch COVID-19 đã có những ảnh hưởng đáng kể lên doanh nghiệp này mà điển hình là việc làm chậm tiến độ dự án Nhà máy Hòa Phát Dung Quất.
Tổng Giám đốc Vinamilk (mã: VNM) bà Mai Kiều Liên cùng hai giám đốc của công ty này vừa đăng ký mua vào tổng cộng 800.000 cổ phiếu VNM. Trong đó bà Mai Kiều Liên đăng ký mua 400.000 cổ phiếu VNM, nếu giao dịch được thực hiện trọn vẹn, bà Liên sẽ nâng sở hữu tại VNM lên hơn 5,3 triệu cổ phiếu, tương ứng tỷ lệ sở hữu 0,31%. Trên thị trường, cổ phiếu VNM đã chính thức rớt mốc 100.000 đồng/cổ phiếu lần đầu tiên kể từ cuối năm 2016. Tính đến 13h20 phiên 20.3, một cổ phiếu VNM có giá 90.400 đồng/cổ phiếu, giảm hơn 22% so với đầu năm. Một số thương vụ lớn đáng chú ý khác, như Chủ tịch Novaland – Bùi Thành Nhơn muốn mua thêm 5 triệu cổ phiếu NVL, sau khi vừa thực hiện xong đợt mua 9,4 triệu cổ phiếu. Chủ tịch HĐQT Cơ Điện Lạnh REE, bà Nguyễn Thị Mai Thanh đăng ký mua 15 triệu cổ phiếu REE…
Về phía Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đã bắt đầu đưa ra các biện pháp nhằm hỗ trợ thị trường chứng khoán, trong đó điểm nhấn là thời gian xử lý hồ sơ mua cổ phiếu quỹ của doanh nghiệp được rút ngắn trong vòng 1 ngày, thay vì mất đến 7 ngày như trước kia.
Theo phân tích của ông Nguyễn Duy Phương, chuyên viên phân tích của CTCK VCSC, mua cổ phiếu quỹ ở mức giá thấp, đặc biệt là khi mức giá đó bị ảnh hưởng nhiều bởi các yếu tố tâm lý, có thể mang lại lợi ích bất ngờ đối với doanh nghiệp, cổ đông. Trong ngắn hạn, hoạt động mua lại giúp doanh nghiệp trấn an cổ đông, thông qua hành động cụ thể, rằng cổ phiếu đã đủ hấp dẫn. Về dài hạn, khi cổ phiếu có thể đạt lại được những mức cao trước đây, doanh nghiệp có cơ hội thu được thặng dư khi bán ra trở lại.
