Tỷ lệ nợ xấu dẫn đầu bảng
Phân tích nợ xấu của Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank, mã HoSE: VPB) tính tới thời điểm 31.12.2019, theo số liệu từ Báo cáo tài chính hợp nhất quý IV/2019, so sánh với các ngân hàng khác trên hệ thống thì VPBank đang có tỷ lệ nợ xấu cao nhất.
Trong đó, nợ đủ tiêu chuẩn tăng khoảng 16,6% từ 202.527 tỉ đồng lên 236.147 tỉ đồng. Nợ cần chú ý tăng 4,8% từ 11.667 tỉ đồng lên 12.238 tỉ đồng.
Nợ dưới tiêu chuẩn tăng 26% từ 4217 tỉ đồng lên 5311 tỉ đồng. Nợ nghi ngờ giảm 14,5% từ 1691 tỉ xuống 1447 tỉ đồng. Nợ có khả năng mất vốn tăng 9,7% từ 1857 tỉ đồng lên 2038 tỉ đồng.
Cho vay khách hàng tăng 15,8% so với đầu năm, thấp hơn trung bình của một số ngân hàng thương mại lớn. Tỉ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ giảm từ 3,49% xuống mức 3,42%.
Ngân hàng đã tất toán toàn bộ dư nợ trái phiếu VAMC trị giá hơn 3.100 tỉ còn lại trong năm 2019.
Khẩu vị rủi ro cao, rủi ro nào cho VPBank?
Một vài năm gần đây FECredit được coi là “con gà đẻ trứng vàng” cho lợi nhuận của VPBank. FE Credit đã đóng góp 43,4% trong tổng lợi nhuận của VPBank năm 2019.
Mặc dù cuối năm 2019, tỷ lệ nợ xấu của FE Credit là 6%, không thay đổi so với cuối năm 2018. Tuy nhiên, đáng chú ý, trước đó, theo báo cáo tài chính cuối tháng 6.2019, tỷ lệ nợ xấu của FE Credit đã giảm mạnh xuống còn 5,35%. Như vậy, tỷ lệ nợ xấu tại công ty này đã tăng khá mạnh trở lại trong nửa cuối năm vừa qua.
Theo chuyên gia phân tích của Phú Hưng Securities, rủi ro mà VPbank đang có nguy cơ đối mặt là hình thức cho vay tín dụng tiêu dùng có thể sẽ khiến VPBank dễ dàng gặp khó khăn khi nền kinh tế bước vào chu kỳ đi xuống.
Thêm vào đó, ngành cho vay tín dụng tiêu dùng cũng dần bước vào thời kỳ cạnh tranh khốc liệt do lợi nhuận đem lại vẫn hấp dẫn. Rủi ro về pha loãng khi VPBank liên tiếp đưa ra các chương trình ESOP (Kế hoạch phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động trong công ty. Cổ phiếu ESOP thường được phát hành với giá ưu đãi kèm một số điều kiện)
Thông tư 18/2019/TT-NHNN của NHNN quy định về việc cho vay của các công ty tài chính tiêu dùng có thể khiến lợi nhuận của VPBank gặp khó khăn trong dài hạn.
Theo dự báo của chuyên gia phân tích Phú Hưng Securities, VPBank được cho là sẽ chịu nhiều tác động tiêu cực dưới tác động của thông tư này do các khoản cho vay bằng tiền mặt của VPB hiện chiếm 73% tổng dư nợ, cao hơn mức trần là 70%.
“Trên thực tế thì các khoản cho vay bằng tiền mặt chịu quy định theo thông tư (các khoản vay tiền mặt trên 20 triệu VNĐ) hiện đang được VPBank duy trì ở mức 53% và thấp hơn mức trần 70% bắt đầu vào đầu 2020. Do đó trên thực tế chúng tôi cho rằng thông tư 18/2019/TT-NHNN sẽ chưa lập tức có tác động tiêu cực lên VPBank do ngân hàng này sẽ có thêm thời gian và lộ trình nhằm tái cấu trúc lại các khoản vay của mình hợp lý hơn.
Mặc dù vậy, việc điều chỉnh hạ tỷ trọng các khoản cho vay bằng tiền mặt và thay thế bằng các khoản vay qua thẻ tín dụng có thể sẽ có tác động tiêu cực tới VPBank trong các năm về sau, chúng tôi cho rằng NIM (Tỷ lệ thu nhập lãi cận biên) của VPBank có thể sẽ kém tích cực hơn do lợi nhuận từ các khoản cho vay bằng tiền mặt đem lại cao hơn so với các khoản cho vay thông qua thẻ tín dụng”, chuyên gia của Phú Hưng Securities nhận định.