AP đưa tin, mới đây, đội cứu hộ ở Estonia cho biết, đã tìm thấy các bộ phận và mảnh vỡ được duy trì tốt từ chiếc máy bay Junkers Ju 52 bị bắn rơi năm 1940.
Bí ẩn về vụ tai nạn máy bay chở khách của Phần Lan sau khi bị máy bay ném bom Liên Xô bắn hạ trên Biển Baltic dường như cuối cùng đã được giải đáp sau 84 năm.
Chiếc máy bay chở các phái viên ngoại giao của Mỹ và Pháp bị bắn rơi vào tháng 6 năm 1940, chỉ vài ngày trước khi Liên Xô sáp nhập 3 nước vùng Baltic. Tất cả 9 người trên máy bay đều thiệt mạng, bao gồm hai thành viên phi hành đoàn Phần Lan và 7 hành khách – 1 nhà ngoại giao Mỹ, 2 người Pháp, 2 người Đức, 1 người Thụy Điển và 1 người mang 2 quốc tịch Estonia – Phần Lan.
Đội thợ lặn và cứu hộ ở Estonia cho biết, đã tìm thấy các bộ phận và mảnh vỡ được bảo quản tốt từ chiếc máy bay Junkers Ju 52 do hãng hàng không Phần Lan Aero, nay là Finnair vận hành. Mảnh vỡ được tìm thấy ngoài khơi hòn đảo nhỏ Keri gần thủ đô Tallinn của Estonia, ở độ sâu 70 mét.
Vụ bắn rơi máy bay dân sự mang tên Kaleva, trên đường từ Tallinn (Estonia) đến Helsinki (Phần Lan) xảy ra vào ngày 14.6.1940 – chỉ ba tháng sau khi Phần Lan ký hiệp ước hòa bình với Liên Xô sau Chiến tranh Mùa đông 1939-1940.
Tin tức về số phận của chiếc máy bay khiến chính quyền Helsinki tức giận khi biết nó đã bị hai máy bay ném bom DB-3 của Liên Xô bắn hạ 10 phút sau khi cất cánh từ sân bay Ulemiste của Tallinn.
Phần Lan chính thức giữ im lặng trong nhiều năm về vụ bắn hạ máy bay, chỉ công khai nói rằng đã có một “vụ tai nạn bí ẩn” xảy ra trên biển Baltic vì không muốn khiêu khích Liên Xô.
Mặc dù được ghi lại đầy đủ trong sách, phim tài liệu nghiên cứu và truyền hình, nhưng vụ tai nạn bí ẩn 84 năm này vẫn khiến người Phần Lan tò mò. Vụ án là một phần thiết yếu trong lịch sử Thế chiến 2 phức tạp của quốc gia Bắc Âu này và làm sáng tỏ mối quan hệ rắc rối của Phần Lan với Liên Xô.
Nhà ngoại giao Mỹ Henry W Antheil Jr, 27 tuổi, có mặt trên khoang khi máy bay gặp nạn. Lúc đó, ông thực hiện một nhiệm vụ gấp rút của chính phủ là sơ tán các tài liệu ngoại giao nhạy cảm khỏi các cơ quan đại diện của Mỹ ở Estonia, Latvia và Lithuania khi có thông tin Liên Xô đang chuẩn bị sáp nhập các quốc gia nhỏ vùng Baltic. Kaleva mang theo 227 kg bưu kiện ngoại giao.
Ngư dân Estonia nói với truyền thông Phần Lan nhiều thập kỷ sau vụ rơi máy bay rằng một tàu ngầm của Liên Xô đã nổi lên gần địa điểm máy bay Kaleva rơi và trục vớt các mảnh vỡ trôi nổi, bao gồm cả túi đựng tài liệu.
Điều này đã dẫn đến các thuyết âm mưu liên quan đến nội dung bên trong các túi và quyết định bắn hạ máy bay của Liên Xô. Hiện vẫn chưa rõ lý do chính xác tại sao Liên Xô lại quyết định bắn rơi một máy bay chở khách dân sự của Phần Lan trong thời bình.
Nhà sử học hàng không Phần Lan Carl-Fredrik Geust, người đã điều tra vụ án Kaleva từ những năm 1980, nói: “Có rất nhiều suy đoán về hàng hóa trên máy bay trong nhiều năm qua. Nhiều người cho rằng, Liên Xô muốn ngăn chặn các tài liệu và tài liệu nhạy cảm rời khỏi Estonia”.
Tuy nhiên, ông cho hay đó có thể đơn giản là “một sai lầm” của các phi công máy bay ném bom Liên Xô.
Nhiều nỗ lực tìm kiếm Kaleva đã được ghi nhận kể từ khi Estonia giành lại độc lập hơn ba thập kỷ trước. Tuy nhiên, không nỗ lực nào trong số đó thành công.
