Cuộc họp của các nhà ngoại giao EU ngày 8.5 đã nhất trí về việc sử dụng khoản lợi nhuận ước tính 4,4 tỉ euro để hỗ trợ Ukraina, giải quyết tranh chấp về thuế và chi phí quản lý ở Bỉ – nơi đang giữ phần lớn tài sản của Nga bị phong tỏa.
Euroclear – cơ quan thanh toán bù trừ ở Brussels, Bỉ – nắm giữ 191 tỉ euro trong số 260 tỉ euro tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga đã bị các chính phủ phương Tây phong tỏa sau khi xung đột ở Ukraina nổ ra năm 2022.
Tháng 2 năm nay, Euroclear thông báo lãi 4,4 tỉ euro với tài sản của Nga và dự báo chính phủ Bỉ sẽ thu được 1,085 tỉ euro tiền thuế.
Theo The Guardian, khoản tiền cụ thể được trao cho Ukraina từ số tiền lãi này vẫn chưa được xác nhận, nhưng sẽ được giải ngân vào tháng 7.
EU – bên chịu trách nhiệm pháp lý về việc tịch thu toàn bộ tài sản của Nga – quyết định có thể trao tiền lãi của số tài sản này cho Ukraina, sau khi kết luận rằng Mátxcơva không có quyền hợp pháp đối với số tiền này.
Tuy nhiên, việc đạt thỏa thuận rất phức tạp bởi sự chia rẽ về cách chi tiêu, phí quản lý của Euroclear và thuế 25% của Bỉ đối với lợi nhuận doanh nghiệp.
Theo các nguồn tin ngoại giao, Bỉ hiện “chuẩn bị xem xét” một kế hoạch tự nguyện chuyển số thuế thu được cho Ukraina từ năm 2025.
Bỉ vốn đã đóng góp viện trợ để mua vũ khí cho Ukraina, nhưng các nước EU khác cho rằng, khoản tiền lãi từ tài sản của Nga nên là khoản bổ sung, chứ không phải thay thế, cho viện trợ thường xuyên của Bỉ cho Ukraina.
Một nhà ngoại giao EU mô tả khoản lãi từ tài sản bị đóng băng của Nga là thuế lợi tức phụ thu (loại thuế đánh trên số lợi nhuận lớn, bất ngờ) đối với Bỉ.
“Điều này hơi không công bằng vì không bên nào khác giữ tiền của Nga để trao viện trợ cho Ukraina” – nhà ngoại giao này nói.
Trong cuộc họp ngày 8.5, các nhà ngoại giao cũng giảm phí quản lý của Euroclear xuống 0,3% – giảm mạnh so với mức 3% được đề xuất ban đầu.
Các quốc gia thành viên EU quyết định, 90% lợi nhuận từ tài sản Nga bị đóng băng sẽ chi cho vũ khí cho Ukraina và 10% còn lại dành cho viện trợ phi sát thương. Sự phân chia này được thiết kế để đáp ứng cho những quốc gia không thể hoặc không muốn tài trợ cho vũ khí, trong đó có Ireland, Áo và Hungary.
“Các đại sứ EU đã đồng ý về nguyên tắc về các biện pháp liên quan đến nguồn thu bất thường xuất phát từ tài sản cố định của Nga. Số tiền này sẽ dùng để hỗ trợ sự phục hồi và phòng thủ quân sự của Ukraina” – tài khoản X (Twitter) của Bỉ, nước chủ tịch luân phiên EU, thông tin.
Hoan nghênh thỏa thuận này, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhấn mạnh: “Với số tiền đó, không thể có biểu tượng nào mạnh mẽ hơn và không có công dụng nào lớn hơn ngoài việc giúp cho Ukraina và toàn bộ châu Âu trở thành một nơi an toàn hơn để sinh sống”.
Cùng ngày 8.5, các đại sứ EU đã bắt đầu đàm phán về kế hoạch hạn chế dòng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nga sang châu Âu trong khuôn khổ vòng trừng phạt thứ 14 với Nga.
Ủy ban châu Âu muốn áp đặt hạn chế đối với việc trung chuyển LNG ở EU để ngăn Nga xuất khẩu khí đốt sang các nước ngoài EU thông qua các cảng của EU. EU cũng muốn cấm đầu tư, hàng hóa và dịch vụ mới để xây dựng các kho cảng LNG của Nga ở Bắc Cực.
Các nhà ngoại giao EU hy vọng sẽ đạt được thỏa thuận về các biện pháp trừng phạt Nga mới nhất trước cuộc bầu cử ở châu Âu và chắc chắn là trước ngày 1.7, khi Chính phủ Hungary đảm nhận chức chủ tịch luân phiên của khối.
